Sağlık Bakanlığı, kontrolsüz şekilde tüketilen bitki çaylarının yol açtığı sağlık sorunları nedeniyle yeni bir düzenleme başlatıyor. Artık geleneksel bitkisel çaylar yalnızca eczanelerde ve ruhsatlı olarak satılabilecek. Bu adım, Aksaray’da bir genç kadının zayıflama çayı sonrası karaciğer nakli olması üzerine atıldı.
Sağlık Bakanlığı, kontrolsüzce tüketilen bitki çaylarının ölümcül sonuçlara yol açmasının ardından harekete geçti. Bakanlık, geleneksel bitkisel ürünlerin sadece eczanelerde satılmasını sağlayacak yeni bir düzenleme üzerinde çalışıyor. Karar, Aksaray’da 24 yaşındaki bir kadının zayıflama amacıyla içtiği bitki çayı nedeniyle karaciğer nakli olmak zorunda kalması sonrası alındı.
Zayıflama çayı komaya soktu, Bakanlık alarm verdi
Türkiye Gazetesi’nin haberine göre, Aksaray’da genç bir kadın, içeriği bilinmeyen poşet çayları zayıflama amacıyla düzenli olarak tüketmeye başladı. Ancak bu alışkanlık, kısa sürede karaciğer yetmezliğiyle sonuçlandı. Genç kadın komaya girdi ve ancak karaciğer nakliyle hayata dönebildi.
Bu olay, bitkisel çayların denetimsiz satışının ve kullanımının halk sağlığı üzerindeki tehdidini bir kez daha gündeme taşıdı. Sağlık Bakanlığı bu süreçte devreye girerek, ruhsatsız ürünlerin satışına sınırlama getirmek amacıyla yeni bir uygulama başlattı.
Sadece onaylı çaylar içilecek, satış noktası eczane olacak
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) Başkanı Prof. Dr. Ahmet Ayar, bu çayların içinde yaklaşık 2 bin aktif kimyasal madde bulunduğunu ve çoğunun sinir sistemi, damar sağlığı ve genetik yapı üzerinde olumsuz etkiler yarattığını açıkladı.
Ayar şu ifadeleri kullandı:
“Denetimsiz bitki çayları, damar hastalıklarından kansere kadar birçok sağlık sorununa davetiye çıkarıyor. Bu ürünlerin sadece eczanelerde ve ruhsatlı şekilde satılması için çalışıyoruz.”
TİTCK 190 tıbbi bitki için bilimsel rehber hazırladı
Yeni dönemde üretim kalitesinin artırılması ve bilimsel standartların sağlanması hedefleniyor. TİTCK, kantaron, adaçayı, rezene gibi halk arasında yaygın şekilde kullanılan 190 tıbbi bitki için monograf adı verilen bilimsel değerlendirme dosyaları hazırladı. Bu çalışma, hem üreticilere yol göstermeyi hem de tüketiciyi korumayı amaçlıyor.
Yanlış bitki öldürebilir: İsim benzerliği vakaları uyarısı
Başkent Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Başaran da konuya ilişkin önemli bir uyarı yaptı. Bilimsel isimlendirme ve sınıflandırmanın yapılmaması durumunda, bazı bitkilerin ölümcül sonuçlar doğurabileceğini söyledi. Başaran şu örneği verdi:
“Belçika’da ‘Stephania tetrandra’ zannedilerek tüketilen ama aslında ‘Aristolochia fangchi’ olan bir bitki yüzünden 104 kişi nefropatiye yakalandı. 43’ü böbrek yetmezliğine girdi, 30 kişi ise hayatını kaybetti.”
Yeni dönem: Bitki çayı sadece eczanede, sadece bilimle
Uzmanlar, sosyal medyada pazarlanan veya aktarlarda satılan onaysız bitki çaylarından uzak durulması konusunda vatandaşları uyarıyor. Bakanlık ise bitki çayı tüketiminin kontrol altına alınması ve sadece güvenli, bilimsel temele dayalı ürünlerin dolaşımda olması için süreci hızlandırıyor. Yeni düzenlemeyle birlikte bitkisel ürünlerin ruhsatsız ve rastgele satışına büyük bir darbe vurulması bekleniyor.
