Çorum Özel Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları Opr. Dr. S. Burcu Torumtay Alıç, Opr. Dr. Özgül Bekar, Opr. Dr. Sinan Özer ve Opr. Dr. Sabri Laçin, 18 Ekim Dünya Menopoz Günü dolayısıyla menopozun kadın sağlığı açısından önemine dikkat çekti.
Uzmanlar, bir kadının yaşamının yaklaşık üçte birini kapsayan menopoz döneminde hem fiziksel hem de ruhsal sağlığın korunması için farkındalığın artırılması gerektiğini vurguladılar.
MENOPOZ NEDİR?
Uzmanlar, menopozun yumurtalıkların aktivitelerini kaybetmeleri sonucu adet döngüsünün kalıcı olarak sona ermesi şeklinde tanımlandığını belirtti. Bu dönemde yumurtalık fonksiyonlarının azalmasıyla birlikte östrojen üretiminin de düştüğünü kaydeden doktorlar, “Menopoz yaşı batılı ülkelerde ortalama 51-55, ülkemizde ise 46-48 civarındadır” dediler.
MENOPOZUN DÖNEMLERİ
Dünya Sağlık Örgütü’nün sınıflandırmasına göre menopoz üç döneme ayrılıyor:
- Premenopoz: İlk belirtilerin başladığı ve adet düzensizliklerinin görüldüğü dönem.
- Menopoz: Son adet kanamasının gerçekleştiği dönem.
- Postmenopoz: Menopozdan sonraki süreç olup, kadının en az bir yıl boyunca adet görmemesiyle başlar.
MENOPOZUN TÜRLERİ
- Doğal Menopoz: Kendiliğinden ve 45 yaş sonrası ortaya çıkan durumdur.
- Erken Menopoz: 45 yaş öncesinde gelişir. Genetik faktörler, otoimmün hastalıklar, radyoterapi, kemoterapi, enfeksiyonlar ve çevresel etkenler erken menopoza neden olabilir.
- Cerrahi Menopoz: Yumurtalıkların cerrahi olarak alınması sonucu gelişir.
MENOPOZ BELİRTİLERİ
Premenopoz döneminde adet düzensizlikleri, sıcak basmaları, uykusuzluk, depresif ruh hali, sinirlilik, unutkanlık ve cinsel istekte azalma gibi şikayetler görülebilir.
Menopoz sonrası dönemde ise bu belirtiler devam ederken, östrojen eksikliğine bağlı olarak vajinal kuruluk, idrar kaçırma, ciltte esneklik kaybı ve saç dökülmesi gibi problemler ortaya çıkabilir.
MENOPOZUN SAĞLIĞA ETKİLERİ
Doktorlar, menopoz döneminde kalp-damar hastalıkları ve osteoporoz riskinin arttığına dikkat çekti.
“Östrojen eksikliği iyi huylu kolesterolü azaltırken kötü huylu kolesterolü artırır, bu da kalp hastalıkları riskini yükseltir. Ayrıca menopoz sonrası kadınlar her yıl kemik kitlelerinin %3-4’ünü kaybederler” ifadeleri kullanıldı.
CİNSEL YAŞAM VE MENOPOZ
Menopozun cinsel yaşamın sonu olmadığına vurgu yapan uzmanlar, östrojen azlığına bağlı oluşan kuruluk ve ağrının nemlendirici kremlerle giderilebileceğini belirttiler.
MENOPOZ DÖNEMİNDE YAPILMASI GEREKENLER
- Pamuklu ve ince kıyafetler tercih edilmelidir.
- Sigara, alkol, kafein ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
- Günlük kalsiyum ve D vitamini alımına dikkat edilmeli, düzenli egzersiz yapılmalıdır.
- Kalori alımı kontrol altında tutulmalıdır.
HORMON REPLASMAN TEDAVİSİ (HRT)
Menopoz tedavisinde östrojen takviyesi gerekebileceğini belirten uzmanlar, “Hormon tedavisi sadece uygun hastalarda, hekim kontrolünde başlanmalıdır. Bu tedavi menopozla artan osteoporoz ve kalp-damar hastalığı riskini azaltmayı amaçlar” dediler.
Ancak rahim veya meme kanseri öyküsü, karaciğer hastalığı, pıhtı atma riski veya kalp-damar hastalığı bulunan kadınlarda HRT’nin uygulanamayacağına dikkat çektiler.
