Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çorum'un Kargı ilçesine bağlı Hacıhamza Köyü'nü kentsel SİT alanı ilan ederek koruma altına aldı. Geleneksel Türk mimarisinin yaşayan bir örneği olan köy, kültürel mirasın korunması ve geleceğe taşınması adına önemli bir statü kazandı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Anadolu'nun saklı kalmış kültürel hazinelerini koruma altına alarak dünya sahnesine taşımaya devam ediyor. Bu kapsamda, Çorum'un Kargı ilçesine bağlı Hacıhamza Köyü, sahip olduğu geleneksel Türk mimarisi örnekleri ve bozulmamış kentsel dokusuyla "kentsel SİT alanı" ilan edildi. Bu karar, köyün adeta yaşayan bir açık hava müzesi olan kimliğinin resmi olarak tescillenmesi ve gelecek nesillere aktarılması anlamına geliyor.
ANADOLU'NUN ASIRLIK HAFIZASI
Hacıhamza’nın dar sokaklarında gezerken karşılaşılan iki katlı evler, geleneksel Türk evi mimarisinin en zarif ve temel özelliklerini günümüze taşıyor. Yapıların büyük çoğunluğu, ahşap karkas sistemle inşa edilmiş ve araları kerpiçle doldurulmuş duvarlara sahip. Dış cephelerde kullanılan tatlı kireç sıva, bölgenin doğal dokusuyla tam bir uyum sergiliyor. Genellikle alt katları kiler veya depo olarak kullanılırken, ailenin yaşam alanı üst katlarda yoğunlaşıyor.
Evlerin mimari estetiği; ahşap oymalı pencereler, çıkmalar (cumba) ve geniş saçaklar gibi detaylarda gizli. Bu unsurlar, sadece görsel bir zarafet sunmakla kalmıyor, aynı zamanda bölgenin iklim koşullarına karşı geliştirilmiş işlevsel çözümler olarak da öne çıkıyor. Bu yapılar, sadece birer konut değil, aynı zamanda Anadolu insanının aile yapısını, üretim alışkanlıklarını ve toplumsal yaşamını mekâna yansıtan canlı birer sosyal belge niteliği taşıyor.
KORUMA KARARI VE GELECEK VİZYONU
Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından alınan bu tescil kararı, sadece tek tek evlerin değil, köyün bütüncül dokusunun, sokaklarının ve mekânsal ilişkilerinin de korunmasını güvence altına alıyor. Bu kararla birlikte artık Hacıhamza'da yapılacak her türlü inşaat, restorasyon ve altyapı çalışması, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın denetimi ve ilgili koruma kurulunun onayıyla gerçekleştirilecek. Bu, tarihi dokuyu bozabilecek kontrolsüz müdahalelerin ve kaçak yapılaşmanın önüne geçilmesi için atılmış en önemli adım.
Koruma süreci, aynı zamanda bölge için yeni bir kalkınma modelini de beraberinde getiriyor. Hazırlanacak restorasyon projeleriyle, köydeki boş ve atıl durumdaki tarihi yapıların kültürel merkez, butik otel, misafirhane veya yöresel el sanatları atölyesi gibi işlevlerle yeniden canlandırılması planlanıyor. Bu sayede, Hacıhamza'nın sadece kültürel değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal bir cazibe merkezine dönüşmesi hedefleniyor. Bu önemli mirasın, üniversiteler tarafından akademik çalışmalara konu olması ve eğitim amaçlı kullanılması da gelecek planları arasında yer alıyor.
